Trao đổi bên hành lang Quốc hội sáng 30.10,ủnhiệmỦybanVănhólịch thi đấu ngoại hạng anh Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, để ngăn chặn bạo lực học đường, vấn đề căn cốt, lâu dài là phải xây dựng văn hóa học đường cho học sinh.
Theo ông Vinh, ngoài thời gian ở nhà nhận sự giáo dục của bố mẹ, ông bà thì phần lớn trẻ hiện nay nhận sự giáo dục của nhà trường. Do đó, việc hình thành văn hóa học đường cho học sinh là giải pháp lâu dài để giảm bớt bạo lực học đường.
"Tuy nhiên, việc này cần làm lâu dài chứ không thể trong một sớm một chiều mà có thể nhìn thấy kết quả ngay. Quan trọng nhất, thầy cô, bố mẹ cần làm gương cho trẻ", ông Vinh nhấn mạnh.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh
GIA HÂN
Theo ông Vinh, việc xây nền rất quan trọng, phải đưa vào từng tiết học, môn học, từ gia đình tới nhà trường. Điều này giúp các em hình thành mối quan hệ xã hội giữa người với người biết thương yêu, tôn trọng nhau thì bạo lực sẽ giảm đi.
"Văn hóa học đường cần rất kiên trì để hình thành ý thức cho mỗi học sinh. Giáo viên thật sự gương mẫu, mối quan hệ thầy với thầy, trò với trò làm sao thực sự yêu thương nhau. Ngay cả mối quan hệ của học sinh với bác bảo vệ. Phải giáo dục làm sao để học sinh khi gặp bác bảo vệ cũng lễ phép chào hỏi. Từ những việc nhỏ như vậy được chú ý thì sẽ mọi việc sẽ tốt hơn", ông Vinh nói.
Dưới đây là một số câu hỏi của báo chí và giải đáp của Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh:
*Văn hóa học đường cũng là giải pháp đã được nói đến từ lâu nhưng tình trạng bạo lực học đường có vẻ đang gia tăng hơn trước?
- Bạo lực học đường có lẽ xưa nay vẫn có, nhưng gần đây mức độ bạo lực và cách hành xử có những điều rất đáng lo ngại. Đây không chỉ là động chân động tay với nhau mà còn xúc phạm nhân phẩm của nhau.
Đáng lo ngại hơn là bè bạn, cộng đồng xung quanh chưa có thái độ rõ ràng, chưa chủ động tích cực tham gia ngăn cản bạo lực. Chúng tôi đã nói nhiều về chuyện này từ lâu.
Tuy nhiên, việc này cần rất kiên trì, cương quyết bày tỏ thái độ không đồng tình với bạo lực xã hội. Bởi ta đang xây dựng xã hội hạnh phúc, nhất là chế độ chúng ta xây dựng con người biết yêu thương lẫn nhau, mọi người vì mỗi người, mỗi người vì mọi người.
*Nguyên nhân nào dẫn đến thực trạng bạo lực học đường đáng lo ngại?
- Có nhiều nguyên nhân, một phần do tác động của phim ảnh, một phần do tác động từ mạng xã hội. Hiện nay sự tiếp cận thông tin trên mạng xã hội, internet của học sinh dễ dàng hơn trước rất nhiều nên các em được tiếp cận sớm với thông tin, hình ảnh trong đó có những thông tin không lành mạnh.
Vì vậy, cần làm sao để xây dựng sức đề kháng cho các em. Ngoài có định hướng các em tiếp cận thông tin lành mạnh nhiều hơn, hạn chế tiếp xúc thông tin tiêu cực thì cần giúp các em tự nhận biết cái nào tốt, cái nào xấu không nên theo.
Ở đây, ngay trên diễn đàn Quốc hội, nhiều đại biểu đã phát biểu về vấn đề này. Từ chủ trương thành hành động đòi hỏi rất kiên trì bởi thay đổi nhận thức và hành vi con người cần làm thường xuyên, liên tục, lâu dài.
*Ông nhắc đến tính nêu gương của thầy cô, bố mẹ, ông bà. Tính nêu gương của người lớn có vai trò thế nào trong câu chuyện này?
- Tính nêu gương của người lớn, gia đình rất quan trọng với trẻ. Người lớn đã có nhận thức đầy đủ mà trẻ thường học và làm theo người lớn. Nên người lớn phải thấy trách nhiệm nêu gương với con trẻ, để không ảnh hưởng đến thế hệ đi sau.
Người lớn khi có mặt con trẻ phải hành xử mẫu mực, kiềm chế. Đừng để trẻ con tiếp xúc với những hành vi tiêu cực của người lớn mà để trẻ tiếp xúc với cách ứng xử tích cực hơn.
Tôi lấy ví dụ bây giờ ra đường nếu người lớn có ý định vượt đèn đỏ thì trẻ con nhắc ngay. Đấy là do các em được giáo dục từ nhỏ phải tuân thủ luật giao thông đường bộ.
Con trẻ rất là đặc biệt. Chúng ta cần cố gắng làm sao để các em tiếp cận những điều tích cực nhiều hơn. Tôi nhấn mạnh lại, làm sao xây cho các em sức đề kháng, tự phân biệt được cái tốt, cái xấu. Các em sẽ hướng theo cái tốt, loại bỏ cái xấu.
*Nhưng hiện nay các gia đình, thầy cô đều khá bận rộn để giúp các em xây dựng sức đề kháng như ông nhắc tới?
- Cái đó không phải là do bận hay không bận. Đó là ý thức của từng người, từng lúc, từng nơi, từng chỗ. Không phải đến giờ mình mới giảng dạy cho con trẻ.
Tôi lấy ví dụ, chương trình học kỳ quân đội chỉ 3 tuần nhưng học sinh đi về là có những biểu hiện rất tốt. Tự mình gấp chăn màn, bày tỏ sự yêu thương với bố mẹ... Chúng ta chỉ 3 tuần đã tạo dựng nề nếp rất tốt cho học sinh. Vậy, trường học là nơi các em học ở đấy tới 12 năm sao không thể hình thành văn hóa cho các em được.
Môi trường giáo dục phải rất tốt, làm sao các em thấy nơi đó rất là tốt đẹp, có tác động tích cực đến các em. Phải phấn đấu làm sao môi trường giáo dục sẽ giúp các em thành những con người ngày càng chuẩn mực hơn.
Xin cảm ơn ông!